Bewegingsvrijheid ontstaat vooral als de grenzen ervan goed beschreven zijn

In mijn tijd bij KAW heb ik veel projecten begeleid, waarin een deel van het dorp of van de wijk op de schop zou gaan. Het mooiste resultaat boek je als dit soort projecten samen met de betrokkenen vorm krijgen. Maar dat betekent niet dat alles van tevoren nog open ligt.
Ik ben er stellig van overtuigd dat bewoners pas betrokken moeten worden als strategisch keuzes gemaakt zijn en randvoorwaarden van een project helder zijn geformuleerd. Bijvoorbeeld over de hoeveelheid geld dat er met het project gemoeid mag zijn of over de resultaten die voor de corporatie belangrijk zijn. Het voorkomt dat betrokkenheid een wassen neus wordt of dat mensen blij gemaakt worden met een dode mus. Verborgen agenda’s zijn funest in een proces waarin je samen met de buurt op zoek gaat naar mooie invullingen van een plan of goede oplossingen voor een vraagstuk. Openheid van zaken maakt dat keuzes beter uitgelegd kunnen worden. Ook als het keuzes zijn waar de betrokkenen niet meteen op zitten te wachten.
Een goede dorps- of wijkvisie maakt de formulering van die randvoorwaarden gemakkelijker. Wat mij betreft start het proces eerst intern op basis van een gedegen analyse, voordat je als organisatie je definitieve voornemens kunt formuleren. Die analyse gaat verder dan het op een rij zetten van gegevens uit de standaard woningbehoefte onderzoeken. Het vraagt dat je goed kijkt en informatie ophaalt over wat het leven in die buurt of in dat dorp nou zo aantrekkelijk maakt, of waarom het er vroeger zo aantrekkelijk was. Het is vanzelfsprekend dat je de buurt, de wijk of het dorp hiervan op de hoogte stelt, want voor die zoektocht zal je bij de mensen zelf langs moeten. Je kunt het DNA van een plek niet onderzoeken zonder de mensen die de plek maken er bij te betrekken. Het gaat over het in kaart brengen van de geleefde stad. Die analyse houd je als corporatie tegen de uitgangspunten van je portefeuilleplan aan, om je keuzes te maken. Het geeft richting aan wat men wel en niet van je kan verwachten in de buurt. De invulling daarvan gebeurt grotendeels met de mensen zelf. Want zij zullen er straks dagelijks in leven, jij als organisatie niet.

Als cultureel antropoloog combineer ik informatie over een buurt, wijk, dorp of stad met informatie uit een buurt, wijk, dorp, of stad. Hierdoor heb ik in het procesmanagement zowel oog voor de mensen die bij een project betrokken zijn, als de zakelijke uitgangspunten die aan een project ten grondslag liggen.

Voor de Reitdiepzone in Groningen heb ik samen met Platform GRAS een heel traject opgetuigd om onze uitgangspunten goed te kunnen verbeelden.

Helaas is het in al die jaren niet gelukt om die visie om te zetten in concrete plannen voor de ACM locatie. Grotendeels omdat we als betalende partij bang waren om tijdelijk echt los te laten en anderen de ruimte te geven de plek te laten ontstaan.